Longkanker blijft één van de meest dodelijke vormen van kanker, en vaak komt de diagnose pas laat. Dat hoeft niet zo te zijn. Vroege opsporing redt levens. Vraag gerust hulp aan je apotheker of arts, want zij kunnen helpen om risico’s beter in te schatten en stappen te zetten richting preventie en controle.
Hoe ontstaat longkanker eigenlijk?
Longkanker ontstaat wanneer cellen in het longweefsel zich ongecontroleerd beginnen te vermenigvuldigen. Vaak gebeurt dit in de luchtwegen. De grootste risicofactor is en blijft roken – zowel actief als passief. Maar het is niet de enige.
Andere oorzaken of risicofactoren zijn:
- Luchtvervuiling (vooral in steden of bij langdurige blootstelling)
- Langdurige blootstelling aan stoffen zoals asbest, radon of dieseluitstoot
- Erfelijke aanleg (een familielid met longkanker verhoogt je risico)
- Voorgaande longaandoeningen, zoals COPD
Niet elke roker krijgt longkanker, en niet elke patiënt met longkanker heeft gerookt. Maar hoe langer en intensiever iemand rookt, hoe hoger het risico. Ben je dus al langere tijd een roker, is het belangrijk om je regelmatig te laten onderzoeken en signalen ernstig te nemen.
Wat merk je als het misloopt?
De symptomen van longkanker zijn in het begin vaak subtiel, waardoor mensen ze snel toeschrijven aan iets onschuldigs zoals een verkoudheid of ouderdom. Maar als klachten blijven aanhouden, is het tijd om alert te zijn.
Let op bij:
- Een hoest die niet weggaat of verandert
- Bloed bij het hoesten
- Pijn in de borstkas die erger wordt bij ademen of hoesten
- Kortademigheid zonder duidelijke reden
- Verminderde eetlust of gewichtsverlies
- Vermoeidheid of terugkerende luchtweginfecties
Twijfel je? Neem het zekere voor het onzekere en raadpleeg je huisarts.
Wanneer en hoe laat je je testen?
Voor mensen met een verhoogd risico – vooral (ex-)rokers – is screening met een lage-dosis CT-scan een effectieve manier om longkanker in een vroeg stadium op te sporen. Hoe eerder je erbij bent, hoe groter de kans op een succesvolle behandeling.
Je komt mogelijk in aanmerking voor screening als je:
- Tussen 50 en 74 jaar bent
- Een rookverleden van minstens 20 pakjaren hebt (bijvoorbeeld: 1 pakje per dag gedurende 20 jaar)
- Recent gestopt bent met roken, of nog rookt
In sommige regio’s zijn screeningsprogramma’s opgestart of in ontwikkeling. Vraag er gerust naar bij je arts of apotheker.
Wat als de diagnose longkanker is?
De behandelingsmogelijkheden zijn vandaag uitgebreider dan ooit. Alles hangt af van het type longkanker en het stadium waarin het wordt ontdekt.
Mogelijke behandelingen:
- Chirurgie: als de tumor nog niet uitgezaaid is
- Chemotherapie en/of radiotherapie
- Immunotherapie: stimuleert je eigen afweersysteem om de kankercellen aan te vallen
- Gerichte therapie: bij bepaalde genetische afwijkingen in de tumor
Soms worden deze therapieën gecombineerd. Elk behandelplan is maatwerk.
Wat kun je zelf doen?
- Stoppen met roken is de belangrijkste stap – op élke leeftijd.
- Leef gezonder: beweeg, eet evenwichtig en vermijd schadelijke stoffen.
- Wees aandachtig voor signalen van je lichaam.
- Vraag hulp: apothekers, huisartsen en rookstopcoaches staan klaar met begeleiding, nicotinevervangers of medicatie als je wil stoppen met roken.
Heb je twijfels? Maak het bespreekbaar. Bij je arts. Of gewoon, bij je apotheker om de hoek.